Dzieje się - Sztuka

"Ranny anioł" Hugo Simberga - zagadkowa symbolika obrazu fińskiego artysty

2023-02-27 13:42:30

W tym artykule zachęcamy do analizy obrazu o niezwykle tajemniczej wymowie. Jego autor - fiński malarz Hugo Simberg - nigdy nie wyjaśnił, co symbolizuje tytułowy „Ranny anioł” niesiony przez dwóch chłopców.

Ranny anioł, Hugo Simberg Hugo Simberg (1873-1917) to jeden z najbardziej znanych fińskich artystów i czołowy przedstawiciel tamtejszego symbolizmu. W swojej twórczości inspirował się folklorem, tradycyjnymi wierzeniami, stylem nawiązywał do sztuki ludowej. Jego obrazy zaludniają anioły i diabły, które często przybierają postać małych dzieci. Również w centrum swojego najsłynniejszego dzieła zatytułowanego „Ranny anioł” umieścił skrzydlatą dziewczynkę. W oczy rzuca się jasność niebiańskiej istoty: począwszy od blond włosów, przez strój, na bandażu przewiązanym dookoła głowy skończywszy. Jedynym zakłóceniem są plamki krwi na skrzydle, trudno jednak dociec, skąd właściwie się wzięły. Jasność anioła kontrastuje z ciemnymi strojami i ponurymi minami chłopców dźwigających nosze, na których siedzi. Jeden z nich patrzy wprost na widza, włączając go do oglądanej sceny. Co ciekawe, ta fantastyczna sytuacja ma miejsce w zupełnie realistycznym krajobrazie parku Eläintarha w Helsinkach, z widoczną w tle zatoką Töölönlahti.

Wymowa obrazu „Ranny anioł” wydaje się wyjątkowo niejasna. Malarz, który nie miał w zwyczaju objaśniać treści swoich dzieł, i w tym przypadku nie pozostawił żadnych wskazówek. Zdecydowanie wolał, żeby odbiorca sam odnalazł odpowiednią dla siebie interpretację. Najłatwiejszym do odczytania punktem wydaje się pęczek przebiśniegów ściskany przez anioła w prawej dłoni. Kępki białych kwiatów wyrastają również z brunatnej ziemi w tle. Te oznaki nadchodzącej wiosny, intuicyjnie kojarzą się odrodzeniem i nadzieją. Niektórzy wiążą obraz z sytuacją prywatną Simberga. W roku poprzedzającym ukończenie dzieła malarz odbył podróż do Nowej Zelandii, a po powrocie zachorował na zapalenie opon mózgowych. „Ranny anioł” może być uznany za metaforyczny zapis rekonwalescencji, a przewiązana bandażem głowa anioła i jego pochylony kark odpowiadają niemal dosłownie objawom choroby. Jednocześnie warto zaznaczyć, że nawet jeśli Simberg inspirował się tą sytuacją, to z pewnością nie ona była pierwotnym źródłem pomysłu na kompozycję - pierwsze szkice, które można powiązać z obrazem pochodzą już z 1898 r. Zachowało się sporo rysunków przygotowawczych, a nawet fotografie modeli. Na jednej z nich chłopiec pozuje z noszami obciążonymi… rowerem.

Inna popularna interpretacja obrazu związana jest z symboliką narodową. W 1903 r., gdy powstał „Ranny Anioł”, Finlandia była się pod panowaniem rosyjskim. Patriotyczne nastroje znajdowały symboliczny wyraz w twórczości tamtejszych artystów (pod tym względem można znaleźć wiele analogii ze sztuką polską z tego samego okresu). W takim ujęciu „Ranny anioł” byłby personifikacją zniewolonego narodu poddawanego intensywnej rusyfikacji. Zakwitające kwiaty to zaś znak nadziei na odzyskanie niepodległości. Miała się ona spełnić dopiero kilkanaście lat później, 6 grudnia 1917 r. Niestety Simberg nie doczekał tego momentu, zmarł zaledwie kilka miesięcy wcześniej.

Być może dzięki takiej, niepodległościowej interpretacji Finowie docenili dzieło Simberga. „Ranny anioł” spotkał się z dużym uznaniem od razu po publicznej prezentacji na wystawie jesiennej w 1903 r. w Ateneum w Helsinkach. W kolejnym roku malarz wykonywał freski we wnętrzu katedry w Tampere i zdecydował się powtórzyć tam motyw anioła na noszach. Zmienił tylko tło, upodabniając je do przemysłowego krajobrazu miasta. Obecnie „Ranny anioł” znajduje się w kolekcji Ateneum w Helsinkach (część Fińskiej Galerii Narodowej), a jego sława nie przemija. W 2006 r. został wybrany fińskim „obrazem narodowym” w plebiscycie zorganizowanym przez tę instytucję.

Artykuł: Fundacja Legalna Kultura

Zdjęcie główne: Obraz „Ranny anioł” Hugo Simberga ze zbiorów Fińskiej Galerii Narodowej w Helsinkach. Fot. Domena Publiczna

Słowa kluczowe: analiza, znaczenie, malarstwo, Fundacja Legalna Kultura
Komentarze
Redakcja dlaStudenta.pl nie ponosi odpowiedzialności za wypowiedzi Internautów opublikowane na stronach serwisu oraz zastrzega sobie prawo do redagowania, skracania bądź usuwania komentarzy zawierających treści zabronione przez prawo, uznawane za obraźliwie lub naruszające zasady współżycia społecznego.
Zobacz także
Polecamy
Nowy mural Banksy'ego zdemontowany przez robotników

Artysta potwierdził autentyczność dzieła na swoim Instagramie.

DoFA 2022
Wydarzenia przedfestiwalowe 10. edycji Dolnośląskiego Festiwalu Architektury DoFA

Wydarzenie odbędzie się pod hasłem "Miasto solidarne".

Polecamy
Ostatnio dodane
Dizajn na fali
Rusza Cykl "Dizajn na fali" z myślą o studentach Kraków

Pierwsze spotkanie odbędzie już 20 marca!