O Marcu 1968 roku na portalu IPN

To historia pokazana w nowoczesnej formie. Zainteresowani znajdą tam: krótkie teksty historyczne, nieznane zdjęcia, filmy operacyjne Służby Bezpieczeństwa, meldunki z tłumienia protestów, fotokopie artykułów z ówczesnej prasy i satyrycznych ulotek kolportowanych przez studentów, a nawet fragmenty ścieżki dźwiękowej z „Dziadów” Kazimierza Dejmka.

W dziale „Czytelnia” zamieszczono w całości wydawnictwa IPN dotyczące wydarzeń marcowych. Ważnym elementem portalu jest pokazanie zasięgu zjawiska. O wydarzeniach tych należy mówić w skali całego kraju, i to nie tylko w miastach, gdzie były duże ośrodki akademickie, jak Lublin, Wrocław, Poznań czy Kraków – zamieszki przeciw władzy wybuchały również w Radomiu, Legnicy czy Siedlcach.

 

 

 

40. rocznica Marca 1968

Rok 1968 przeszedł do historii jako symbol buntu młodzieży. W Polsce miał on jednak inny niż na świecie charakter.

Zdjęcie ze sceny Teatru Narodowego „Dziadów” Mickiewicza pod pretekstem ich antyradzieckiego wydźwięku oraz późniejsze represje sprawiły, że tysiące młodych ludzi zaprotestowało przeciwko złu. Byli wśród nich studenci, a także uczniowie i robotnicy. Żądali przywrócenia spektaklu, zaprzestania represji, złagodzenia cenzury a z czasem także reform społecznych i ekonomicznych.

W kilkunastu miejscowościach doszło do strajków, wieców i manifestacji. W dziesiątkach innych pojawiały się ulotki i napisy na murach.

Protest został brutalnie stłumiony. Ponad dwa i pół tysiąca osób aresztowano, setki skazano na kilkuletnie wyroki. Tysiącom studentów uniemożliwiono kontynuowanie nauki, z uczelni wyrzucono wielu wybitnych wykładowców. Ich miejsce zajęli awansowani z racji wierności ówczesnej władzy tak zwani „marcowi docenci”.

Na Marzec '68 przypadł także szczytowy moment kampanii antysemickiej, rozpętanej przez komunistyczne władze. Jej efektem była kompromitacja Polski na arenie międzynarodowej. Ponad 13 tysięcy osób pochodzenia żydowskiego zmuszono do emigracji.

Ruch marcowy został po kilku tygodniach złamany. W tym czasie młode pokolenie po raz pierwszy w swoim świadomym życiu przekonało się, że władza kłamie. Dlatego też ten zryw połączył ludzi różnych opcji ideowych i politycznych. Od połowy lat 70. staną się oni siłą napędową ruchu opozycyjnego i będą aktywnie uczestniczyć w przemianach prowadzących do odzyskania wolności.

 

 

---