Obraz Matejki sprzedany za 3 683 000 zł. Nowy rekord polskiego rynku sztuki

Takiej licytacji nie było od lat. Prace olejne Jana Matejki pojawiają się na rynku niezwykle rzadko. Na Aukcji Sztuki Dawnej w DESA Unicum „Zabicie Wapowskiego” Jana Matejki zostało sprzedane za 3 683 000 zł. - To nowy rekord na polskim rynku sztuki i kolejny dowód na jego dynamiczny rozwój - mówi Juliusz Windorbski, prezes DESA Unicum. Nabywca obrazu pozostaje anonimowy.

- Miło mi powiedzieć, że obraz Jana Matejki jest najdroższej sprzedanym obrazem w historii polskiego rynku aukcyjnego. To dla mnie ogromna przyjemność, że mogłem w tym uczestniczyć - powiedział Juliusz Windorbski, prezes DESA Unicum zaraz po tym, kiedy uderzył młotkiem o pulpit, potwierdzając transakcję. Wtedy też rozległy się gromkie brawa. „Zabicie Wapowskiego” Jana Matejki ostatni raz przed zaginięciem było pokazywane w 1883 roku na wystawie jubileuszowej malarza na Wawelu. Słuch o obrazie zaginął w połowie lat 30. XX wieku. Dzieło odnalazło się w atmosferze sensacji dopiero w 2012 roku w Ameryce Południowej. Obraz pochodzi z pierwszej, krytycznej fazy twórczości Matejki i wiąże się z rodzącym się wtedy w Galicji rewizjonistycznym nurtem historiografii.

Dzieło odnosi się do wydarzenia z 1574 roku, kiedy to w ramach uroczystości koronacyjnych Henryka Walezego w Krakowie odbył się turniej rycerski. Kopię zatkniętą przez Samuela Zborowskiego podjął dworzanin Jana Tęczyńskiego. Zborowski, znany ówcześnie awanturnik, uznał to za ogromną obrazę i zaatakował samego Tęczyńskiego. W obronie kasztelana stanął podkomorzy Andrzej Wapowski, jednak ugodzony przez Zborowskiego zmarł na miejscu. Obraz przedstawia scenę, w której świadkowie wydarzenia domagają się od króla sprawiedliwości. Zgodnie z ówczesnym prawem nieuzasadnione zabicie szlachcica powinno być karane śmiercią. Tymczasem Zborowski jako bogaty i wpływowy magnat został skazany jedynie na banicję, a już kilka lat później ponownie pojawił się na Krakowskim dworze. Matejko bohaterem swojego płótna uczynił proszącego o sprawiedliwość Tęczyńskiego. W centrum ideowym swojej pracy umieścił więc obywatela walczącego o praworządność.

Aukcja Sztuki Dawnej to nie jedyna w tym sezonie sensacyjna aukcja. Wybitne prace Witolda Wojtkiewicza czy odnaleziona teka karykatur Franciszka Marii Lanciego – przekrój sztuki polskiej XIX i pierwszej połowy XX stulecia można już oglądać na wystawie prac na papierze w DESA Unicum. Ekspozycja zakończy się licytacją 22 czerwca.

ip